Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Obrony Narodowej o rządowym projekcie ustawy o transporcie materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną (druki nr 2308 i 2313).

Poseł Robert Obaz:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy o transporcie materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną obejmuje kompleksowo zagadnienia związane z transportem materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną. Zaproponowane regulacje określają w klarowny sposób zasady, wymagania, obowiązki i ograniczenia w obszarze realizacji transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną. Projekt może realnie wpłynąć na poprawę bezpieczeństwa w zakresie transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną, w tym w transporcie krajowym. Dotychczasowe regulacje krajowe miały charakter rozproszony i odnosiły się wyłącznie do wybranych aspektów transportu materiałów niebezpiecznych. Nie realizowały one jednak obowiązku implementacji przepisów międzynarodowych na grunt prawa krajowego, wobec czego interpretacja oraz respektowanie przepisów były utrudnione. Nie ulega wątpliwości, że należy tę kwestię zreformować i udoskonalić.

Rządowy projekt ustawy spełnia wszystkie wymagania wynikające z załącznika nr 18 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, sporządzonej w Chicago 7 grudnia 1944 r. Projekt uwzględnia również przepisy instrukcji technicznych bezpiecznego transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną. Stworzenie ustawy skupiającej się wyłącznie na transporcie materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną pozwoli na skoncentrowaniu całej problematyki w jednym akcie prawnym. Jednolitość przepisów będzie także sprzyjać ułatwieniom w zakresie wykładni prawa.

Nowe przepisy obejmują wszystkie podmioty zaangażowane w proces transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną. Mowa tu o operatorach lotniczych, osobach zarządzających lotniskami, agentach obsługi naziemnej, o wyznaczonych operatorach pocztowych, nadawcach, w tym producentach materiałów klasyfikowanych jako niebezpieczne oraz osobach szkolących. Projekt określa m.in. zasady nadzoru prezesa urzędu oraz prezesa Państwowej Agencji Atomistyki nad przestrzeganiem przepisów z zakresu transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną w lotnictwie cywilnym; ograniczenia dotyczące transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną w odniesieniu do obowiązków operatorów lotniczych, ich podwykonawców, wyznaczonych operatorów pocztowych oraz nadawców; możliwość wykonywania lotów cywilnych statków powietrznych na potrzeby Sił Zbrojnych z materiałami niebezpiecznymi z lotnisk wojskowych i na lotniska wojskowe; zasady i tryb udzielania zatwierdzeń oraz odstępstw od transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną zgodnie z wymaganiami; zakres obowiązków operatorów lotniczych, wyznaczonych operatorów pocztowych i nadawców; zasady uzyskiwania uprawnień instruktorów prowadzących szkolenia z zakresu bezpiecznego transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną; sposób przeprowadzenia szkoleń oraz egzaminowania osób biorących udział w transporcie materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną; metody informowania o wypadkach, incydentach oraz zdarzeniach z materiałami niebezpiecznymi; środki ochrony materiałów niebezpiecznych transportowanych drogą powietrzną, czyli np. wysokość kar pieniężnych za naruszenie przepisu; obowiązek osób biorących udział w transporcie materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną do odbycia szkoleń zgodnie z wymaganiami.

Warto w tym miejscu pochylić się nad sytuacją pracowników Poczty Polskiej, która jako wyznaczony operator na terenie Polski ma zgodnie z treścią ustawy przeprowadzić szkolenia pracowników mających do czynienia z tego typu przesyłkami. Zgodnie z projektem ustawy Poczta Polska będzie zobowiązana, mimo że nie przyjmuje wszystkich towarów niebezpiecznych, do przeprowadzenia szkoleń dla wszystkich pracowników, którzy obsługują przyjmowane w Polsce przesyłki z zagranicy.

Takich pracowników jest ok. 50 tys., pracujących w urzędach pocztowych – ok. 6 tys. i na pozostałych etapach procesu, tj. od urzędu pocztowego do wywiezienia takiego towaru na lotnisko. Jeśli ustawa wejdzie w życie w takim kształcie, to Poczta Polska będzie miała rzeczywisty problem z przeszkoleniem pracowników, ponieważ ta operacja niesie ze sobą ogromne koszty, a także wymaga ogromnej ilości czasu i zorganizowania. Ponadto przedstawiciele Poczty Polskiej zwrócili się z prośbą o przesunięcie terminu wejścia ustawy w życie na późniejszy niż zaproponowany 1 sierpnia 2022 r. ze względu na konsekwencje i problemy mogące wystąpić w związku z koniecznością realizacji ustawy. Ten termin wejścia w życie ustawy – nie wiem, co jest w poprawkach – kwestionowało też Biuro Legislacyjne z uwagi na to, że gdyby wszyscy wykorzystali swój czas konstytucyjny, ustawa nie weszłaby w tym czasie w życie.

Projektowane przepisy będą miały także wpływ na sektor finansów publicznych, ponieważ zgodnie z informacją wskazaną w pkt 6 załączonej do projektu oceny skutków regulacji zwiększeniu ulegną wydatki jednostek sektora finansów publicznych. Należy mieć jednak na uwadze zasilenie budżetu państwa dochodami pochodzącymi z opłat i kar pieniężnych pobieranych w związku z naruszeniami w transporcie materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną, a także korzyści zwiększenia możliwości nadzoru nad podmiotami transportującymi materiały niebezpieczne drogą powietrzną. (Dzwonek)

Klub Lewicy popiera rządowy projekt ustawy o transporcie materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną. Dziękuję bardzo.